سەبارەت بە سوودە چارەسەرییەکانی خواردنەوەی چا، تایبەتمەندیەکانی چای ڕەش، تایبەتمەندیەکانی جۆرە جیاوازەکانی چای گیایی، کاریگەرییە لاوەکییەکانی خواردنەوەی چای کۆن و کاریگەرییەکانی خواردنەوەی چا لەسەر تەندروستی لەش بزانن.
چا 30 جۆر دژە ئۆکسانی تێدایە و توێژینەوەکان دەریانخستووە کە خواردنەوەی چا ئەگەری تووشبوون بە شێرپەنجەی گورچیلە کەمدەکاتەوە و ئەو کەسانەی ڕۆژانە کوپێک چا دەخۆنەوە ئەگەری تووشبوونیان بە شێرپەنجەی گورچیلە بە ڕێژەی 15% کەمترە لە چاو ئەو کەسانەی چا ناخۆنەوە.
باشترکردنی تەندروستی دڵ، کەمکردنەوەی مەترسی تووشبوون بە شێرپەنجەی هێلکەدان، زیادکردنی بەرگری لەش، باشترکردنی تەندروستی ئێسک، هەرسکردنی تەندروست و باشترکردنی هەرسکردنی خۆراک، کەمکردنەوەی کۆلیسترۆڵ، کەمکردنەوەی مەترسی بەردی گورچیلە، دروستکردنی هەستی دڵخۆشی و ئارامی، دابەزاندنی کێش بەشێکن لە سوودەکانی خواردنەوەی چا.
تایبەتمەندیەکانی چای ڕەش
چای ڕەش کە لە ڕووەکی Camellia sinensis بەدەست دێت زۆرجار دەتوانرێت تێکەڵ بکرێت و لەگەڵ گیای تردا بخورێت، چای ڕەش تامێکی خۆشی هەیە و کافاینی زیاتری تێدایە لەچاو چایەکانی تر هەرچەندە چای ڕەش کافاینی کەمتری تێدایە لە قاوە، چای ڕەش سوودی جۆراوجۆری بۆ تەندروستی هەیە بەو پێیەی دژە ئۆکسێنەر و پێکهاتەی تێدایە کە دەتوانێت یارمەتی کەمکردنەوەی هەوکردن بدات لە جەستەدا.
سوودە شاراوەکانی خواردنەوەی چا بۆ تەندروستی چین؟
وەک خواردنەوەیەکی ڕۆژانە، چای ڕەش تەندروستترین چایە، چای ڕەش بە تایبەتمەندییەکانی ناسراوە کە بە تایبەتی بۆ هەندێک مەبەستی تەندروستی سوودبەخشە، لە گرنگترین سوودەکانی چای ڕەش بۆ تەندروستی دەتوانین ئاماژە بە بەها خۆراکیەکەی بکەین، سوودەکانی دژە شێرپەنجە، هەرسکردن، کاریگەرییە سودبەخشەکانی لەسەر تەندروستی پێست و قژ.
1- خۆپاراستن لە شێرپەنجە بە خواردنەوەی چا
2- کاریگەری چا لەسەر تەندروستی دڵ
چا کۆمەڵەیەکی تری دژە ئۆکسانی تێدایە کە پێی دەوترێت فلاڤۆنۆید کە سوودی بۆ تەندروستی دڵ هەیە. خواردنەوەی بەردەوامیان ڕەنگە یارمەتیدەر بێت بۆ کەمکردنەوەی زۆرێک لە هۆکارەکانی مەترسی تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ، لەوانە بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن، بەرزی کۆلیسترۆڵ، بەرزبوونەوەی ئاستی گلیسیرید و قەڵەوی.
3- تەندروستی دەم و ددان بە خواردنی چا
چا کاریگەری ئەرێنی لەسەر تەندروستی دەم و ددان هەیە، پۆلیفینۆل و تانینی چای بەکتریاکانی هۆکاری خراپبوونی ددان لەناو دەبەن و ڕێگری لێدەکەن و بەکتریاکانی دەم و ددان زۆر کەمدەکەنەوە کە دەبنە هۆی بۆنی ناخۆشی دەم.
4- کاریگەری ئەرێنی چا لەسەر کۆئەندامی هەرس
جگە لە باشترکردنی سیستەمی بەرگری لەش، تانین کاریگەری چارەسەری هەیە لەسەر نەخۆشیەکانی گەدە و ڕیخۆڵە و یارمەتی هەرسکردن دەدات، هەروەها پۆلیفینۆلەکانی ناو چا ڕەنگە یارمەتیدەر بن لە پاراستنی ڕیخۆڵەیەکی تەندروست لە ڕێگەی بەرەوپێشبردنی گەشەی بەکتریا باشەکان و ڕێگریکردن لە گەشەی بەکتریا خراپەکانی وەک سالمۆنێلا. جگە لەوەش چا تایبەتمەندی دژە میکرۆبی تێدایە کە یارمەتی چاککردنەوەی ناوپۆشی کۆئەندامی هەرس دەدات و ماددە زیانبەخشەکان لەناودەبات.
5- پەستانی خوێن کەم دەبێتەوە بە خواردنەوەی چا
بەرزی پەستانی خوێن زیاتر لە یەک ملیار کەس لە جیهاندا تووشی دەبێت، بەرزی پەستانی خوێن مەترسی سستبوونی دڵ و جەڵتەی مێشک و لەدەستدانی بینین و جەڵتەی دڵ زیاد دەکات، خۆشبەختانە گۆڕانکاری لە خۆراک و شێوازی ژیانتدا دەبێتە هۆی دابەزاندنی پەستانی خوێن، بێگومان پێویستە ئەوە لەبەرچاو بگیرێت کە پێویستە بەرنامەیەکی گونجاو بۆ خواردنەوەی چای ڕەش لەبەرچاو بگیرێت و زۆر خواردنەوەی هەر خواردنەوەیەک زیان بە جەستە دەگەیەنێت.
6- چا یارمەتیدەرە بۆ زیادکردنی تەرکیز
چا کافاین و ترشێکی ئەمینی تێدایە کە پێی دەوترێت L-theanine کە دەتوانێت هۆشیاری و تەرکیز باشتر بکات. L-theanine چالاکیی ئەلفا زیاد دەکات و لە ئەنجامدا یارمەتی ئیسراحەت و تەرکیز دەدات. ئەگەر بەدوای باشترکردنی وزە و تەرکیزکردنتدا دەگەڕێیت بەبێ بەکارهێنانی کافاینێکی زۆر، ئەوا چا خواردنەوەیەکی نایابە و دەتوانێت یارمەتیت بدات.
7- چا یارمەتی بەهێزکردنی سیستەمی بەرگری لەش دەدات
چا دژە جەستەی ئەلکیلامینی تێدایە کە یارمەتی بەهێزکردنی وەڵامدانەوەی بەرگری لەش دەدات. جگە لەوەش تانینی تێدایە کە توانای بەرەنگاربوونەوەی ڤایرۆسی هەیە و بەم شێوەیەش لە ئەنفلۆنزا و ئەنفلۆنزای گەدە و ڤایرۆسە باوەکانی تر لە ژیانی ڕۆژانەماندا دەمانپارێزێت.